«بسم الله الرحمن الرحیم» «الحمدلله ربّ العالمین و الصّلاة و السّلام علی سیّدنا محمّد نبیه و آله الطّاهرین» در ادامه مبحث آموزه‌های قرآن کریم به آیه شریفه ۴۰ از سوره مبارکه بقره رسیدیم «يَا بَنِي إِسْرَائِيلَ اذْکُرُوا نِعْمَتِيَ الَّتِي أَنْعَمْتُ عَلَيْکُمْ وَ أَوْفُوا بِعَهْدِي أُوفِ بِعَهْدِکُمْ وَ إِيَّايَ فَارْهَبُون» ترجمه: ای فرزندان اسرائیل! نعمتهایی […]
«بسم الله الرحمن الرحیم»
«الحمدلله ربّ العالمین و الصّلاة و السّلام علی سیّدنا محمّد نبیه و آله الطّاهرین»
در ادامه مبحث آموزه‌های قرآن کریم به آیه شریفه ۴۰ از سوره مبارکه بقره رسیدیم
«يَا بَنِي إِسْرَائِيلَ اذْکُرُوا نِعْمَتِيَ الَّتِي أَنْعَمْتُ عَلَيْکُمْ وَ أَوْفُوا بِعَهْدِي أُوفِ بِعَهْدِکُمْ وَ إِيَّايَ فَارْهَبُون»
ترجمه: ای فرزندان اسرائیل! نعمتهایی را که به شما ارزانی داشتم به یاد آورید! و به پیمانی که با من بسته‌اید وفا کنید، تا من نیز به پیمان شما وفا کنم. (و در راه انجام وظیفه، و عمل به پیمانها) تنها از من بترسید.
محل نزول
سوره بقره در مدینه نازل شده، و مدینه نیز محل اجتماع جمعیت یهودیان بوده و با توجه به اینکه یهودیان در آن موقعیت از توانایی اقتصادی خوبی برخوردار بودند، دانشمندانی از اهل یهود بودند که در کتاب تورات بشارت بعثت نبی خاتم را دیده بودند و مردم را بشارت می‌دادند و می‌گفتند با مبعث پیامبر، آنها نیز به این دین می‌پیوندند.
معنای بنی اسرائیل
بنی اسرائیل یعنی فرزندان اسرائیل به معنای بنده خدا، حضرت یعقوب چون پیامبر خداوند بود و عامل به دستورات الهی به او اسرائیل می‌گفتند، یعنی بنده خدا، نسب این پیامبران به این شکل بود،حضرت یوسف فرزند یعقوب و او فرزند اسحاق و او فرزند ابراهیم بود.
کجروی یهودیان
بعد از اینکه پیامبر اسلام مبعوث شد، کجروی و انحراف و درگیری را با پیامبر اسلام شروع کردند، پیامبر نیز به دنبال این بود که یک جامعه‌ای تشکیل شود که در آن مردم زندگی طیب و طاهری داشته باشند و چون اینها می‌دیدند با بعثت پیامبر منافع مادی آنها به خطر می‌افتد مقابله با ایشان را شروع کردند.
نعمت‌های الهی به بنی اسرائیل چه بود؟
برداشت ابتدایی از آیه این است، نعمتهایی که خداوند می‌دهد مشروط هستند، نعمت بی حساب خداوند به کسی نمی‌دهد، معلوم می‌شود که یهودیان با خداوند متعال پیمانی بستند و ملتزم شدند که اصولی را رعایت کنند، خداوند نیز در قبال رعایت اصول، نعمتهایی را به آنها داده، لذا یادآوری می‌کند که این نعمت‌ها که به شما دادیم، در راستای عمل به آن تعهدات است، و بعد می‌فرماید، شما از دیگران نترسید، شما به وظیفتان عمل کنید.
نکته اساسی
نکته مهم و مشترک در این آیات در خصوص بیان مسئله یهود و حضرت آدم این است که آنجا نیز بحث حق و باطل و بحث نعمتی است که به آدم داده شده و بعبارتی ترک اولایی که انجام داده، یعنی عرصه همیشه عرصه حق و باطل است، هر کس به حسب مقام و منزلتش، حضرت آدم خطا کرد و از آن سرزمینی که مانند بهشت بود بیرون آمد و دنبالش اهل یهود را ذکر می‌کند نعمتهایی به آنها داده شد ولی به آن نعمت‌ها کافر شدند و پشت کردند.
تعهدات بنی اسرائیل
در آیه ۸۳ سوره بقره به تعهداتی اشاره شده،
«وَ إِذْ أَخَذْنَا مِيثَاقَ بَنِي إِسْرَائِيلَ لاَ تَعْبُدُونَ إِلاَّ اللَّهَ وَ بِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَاناً وَ ذِي الْقُرْبَى وَ الْيَتَامَى وَ الْمَسَاکِينِ وَ قُولُوا لِلنَّاسِ حُسْناً وَ أَقِيمُوا الصَّلاَةَ وَ آتُوا الزَّکَاةَ ثُمَ تَوَلَّيْتُمْ إِلاَّ قَلِيلاً مِنْکُمْ وَ أَنْتُمْ مُعْرِضُونَ»
ترجمه: «و یاد کنید زمانی که از بنی اسرائیل پیمان گرفتیم که جز خدا را نپرستید، و به پدر و مادر و خویشان ویتیمان ومستمندان نیکی کنید، و با مردم با خوش زبانی سخن گویید، و نماز را بر پا دارید، و زکات بپردازید، سپس همه شما جز اندکی از پیمان خدا روی گردانیدید؛ و شما به طور عادت روی گردان هستید»
اولین تعهد اینکه…
▫️خدا را بپرستند
▫️و به پدر و مادر و اقوام نیکی کنند
▫️با یتیمان به مسکینان خوش رفتاری و خوش زبانی کنند
▫️نماز و زکات را اقامه کنند، اینها را به عنوان تعهدات یهود ذکر می‌کنند.
تعهدات در سوره مائده
البته در سوره مائده نیز مواردی را بیان می‌فرماید
« وَ لَقَدْ أَخَذَ اللَّهُ مِيثَاقَ بَنِي إِسْرَائِيلَ وَ بَعَثْنَا مِنْهُمُ اثْنَيْ عَشَرَ نَقِيباً وَ قَالَ اللَّهُ إِنِّي مَعَکُمْ لَئِنْ أَقَمْتُمُ الصَّلاَةَ وَ آتَيْتُمُ الزَّکَاةَ وَ آمَنْتُمْ بِرُسُلِي وَ عَزَّرْتُمُوهُمْ وَ أَقْرَضْتُمُ اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً لَأُکَفِّرَنَ عَنْکُمْ سَيِّئَاتِکُمْ وَ لَأُدْخِلَنَّکُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ فَمَنْ کَفَرَ بَعْدَ ذٰلِکَ مِنْکُمْ فَقَدْ ضَلَ سَوَاءَ السَّبِيلِ»
ترجمه: خدا از بنی اسرائیل [بر لزوم اطاعت از آیینش و پیروی از موسی] پیمان گرفت، و از میان آنان دوازده سرپرست برانگختیم [تا هر یک عهده دار امور قبیله ای از قبایل بنی اسرائیل باشد]، و خدا به آنان فرمود: یقیناً من با شمایم، اگر نماز را برپا دارید، و زکات بپردازید، و به پیامبرانم ایمان آورید، و آنان را تقویت و یاری کنید و به خدا وامی نیکو دهید، مسلماً گناهانتان را محو می کنم، و شما را در بهشت هایی که از زیرِ [درختانِ] آن نهرها جاری است در می آورم؛ پس هر که از شما بعد از این کافر شود، یقیناً راه راست را گم کرده است.
ارسال رسل، نعمت وجود پیامبران
اینها نیز جزء تعهدات بوده، البته بدنبال رسالت، امامت نیز هست، کسی که به رسولان الهی متعهد است، این تعهد را در خصوص امامت نیز می‌توانیم در مورد او ذکر کنیم، گفته شده که خداوند تبارک و تعالی برای هدایت اهل یهود، هزار یا چهارهزار پیغمبر ارسال کرده، ولی علیرغم ارسال رسل به تعهداتشان عمل نکردند، یکی از این نعمت‌ها، نعمت نبوت بوده است.
بیان نعمت‌ها در سوره جاثیه
در سوره مبارکه جاثیه آیه شانزدهم آنجا نعمت‌های دیگری را ذکر می‌کند،
«وَ لَقَدْ آتَيْنَا بَنِي إِسْرَائِيلَ الْکِتَابَ وَ الْحُکْمَ وَ النُّبُوَّةَ وَ رَزَقْنَاهُمْ مِنَ الطَّيِّبَاتِ وَ فَضَّلْنَاهُمْ عَلَى الْعَالَمِينَ»
ترجمه: و همانا ما به بنی اسرائیل کتاب و حکومت و نبوّت عطا کردیم، و از پاکیزه ها به آنان روزی دادیم و آنان را بر جهانیان [روزگار خودشان] برتری بخشیدیم.
▫️کتاب آسمانی
▫️هدایت
▫️سعادت
▫️حلال و حرام
▫️بشارت به بهشت
▫️انذار از جهنم
▫️حکومت
▫️ تسلیحات
▫️اقلیم و سرزمین
▫️رزق و روزی
▫️برتری
همه این موارد را بعنوان نعمت، در قبال تعهداتی به آنها دادیم، و الان دستور این است که در انجام این دستورات از کسی باکی نداشته باشید و به وظیفه خود عمل کنید.
نتیجه عمل به تعهدات
اگر آنها به پیمان خود عمل کنند، ما اینها را به بهشتی می‌بریم که نهرها دارد و از زیر پای آنان نهرها جاریست و سرسبز است، خداوند آنان را از دست فرعون نجات داد، از طرفی حضرت موسی به کوه طور رفت، اینان گوساله پرست شدند، و مجازات این شد که توبه کنند، اما توبه‌شان اینچنین شد که با هم بجنگند، و به آنها گفتند راه آمرزش شما این است.
نتیجه نقض تعهدات
در آیات بعد عاقبت بد وگرفتاری یهودیان ذکر خواهد شد، این نشان دهنده این است که، کسیکه عهد و پیمان با خدا را زیر پا بگذارد، در دنیا و آخرت سرنوشت شومی خواهد داشت، ممکن است چند صباحی با کمک زورگویان و نظام سلطه تسلطی پیدا کنند و از قدرتی برخوردار باشند اما دوامی ندارد، ان شاءالله در جلسات آینده به مباحث دیگری از آیات شریفه سوره مبارکه بقره اشاره خواهیم کرد.
1402/8/21
نظرات
ارسال دیدگاه برای این نوشته بسته می باشد.