«بسم الله الرحمن الرحیم» «الحمدلله ربّ العالمین و الصّلاة و السّلام علی سیّدنا محمّد نبیه و آله الطّاهرین» در چهارمین روز از ایام ماه مبارک رمضان هستیم و خداوند متعال را شاکریم که توفیق و سعادت روزه داری و عبادت؛ و بهرهبرداری از این ماه پر فضیلت نصیب ما کرده است؛ بحث آموزههایی از قرآن […]
«بسم الله الرحمن الرحیم»
«الحمدلله ربّ العالمین و الصّلاة و السّلام علی سیّدنا محمّد نبیه و آله الطّاهرین»
در چهارمین روز از ایام ماه مبارک رمضان هستیم و خداوند متعال را شاکریم که توفیق و سعادت روزه داری و عبادت؛ و بهرهبرداری از این ماه پر فضیلت نصیب ما کرده است؛ بحث آموزههایی از قرآن کریم و تفسیر سوره مبارکه بقره را با تفسیر آیه شریفه «بسم الله الرحمن الرحیم» بیان کردیم و امروز آیه اول از این سوره را تشریح خواهیم کرد.
«الم*ذلِكَ الْكِتابُ لا رَيْبَ فِيهِ هُدىً لِلْمُتَّقِينَ»
ترجمه:
آن کتاب با عظمتی که در وحی بودن و حقّانیّت آن هیچ شکی نیست؛ سراسرش برای پرهیزکاران هدایت است.
این حروف را مقطعه می گویند یعنی حروفی که جدا از هم هستند و ریشه در لغت ندارند؛ مثلاً میگوییم
▫️عالم
▫️ معلوم
▫️یعلمون
▫️ یتعلمون
اینها ریشه اش مشخص است و از «علم» گرفته شده؛ ولی این حروف مقطعه در لغت عرب ریشه ندارند.
احتمالات در مورد حروف مقطعه
این حروف مقطعه در ۲۹ سوره قرآن آمده است؛ در ۲۵ سوره بعد از ذکر این حروف بلافاصله قرآن را توصیف می کند؛ در همین سوره بقره هم قرآن را توصیف کرده معلوم می شود؛ بین این حروف مقطعه و توصیف قران یک رابطه ای هست…
برخی میگویند این حروف راز و اسراری است میان پیامبر اسلام و خداوند تبارک و تعالی…
برخی میگویند این سوره که با الم شروع می شود اگر شما حروف سوره بقره را بشمارید بیشترین حروفی که در کلمات این سوره به کار رفته است حروف (الف لام میم) هست…
هدف از حروف مقطعه چیست؟
آنچه که بیشتر مورد توجه است این است که هدف خداوند از آوردن این حروف مقطعه در ۲۹ سوره قرآن چیست و چه پیامی دارد؟ چه میخواهد بفرماید؟
علامت اختصاری که در زندگی ما هم به کار برده می شود؛ مثل فراجا؛ نزاجا و…
اینها حروف اختصاری هستند؛ هر کدام به چیزی دلالت دارند در اینجا نیز حروف مقطعه یک حرفی تا پنج حرفی در این ۲۹ سوره آمده است هدف چیست؟
مفسرین محترم گفتند هدف این است که خداوند میخواهد بفرماید که ما با همین حروف ساده الفبا؛ کتابی را نازل کردیم که هیچ کسی نمیتواند آیهیا سوره ای مثل این کتاب را ارائه بکند.
با همین حروف مقطعه کدر۲۹ سوره آمده است که به زبان عربی نازل شده ما کتاب هدایتی را فرستاده ایم که برای انسانها دستورالعمل زندگی است ؛ و سعادت و خوشبختی انسان ها در عمل به این کتاب است با همین حروف ساده…
و تحدی هم کرده است؛ که اگر توانستید به واسطه همین حروف و کلمات یک آیه یا یک سوره مثل قرآن بیاورید.
آن چیزی که این نظر را تقویت میکند در سوره شوری هست؛
«كَذَٰلِكَ يُوحِي إِلَيْكَ وَإِلَى الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكَ اللَّهُ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ»
یعنی با همین حروف که به تو می فرستیم و پیامبرانی که قبل از تو بودند با همین حروف برای تو و آنها وحی می فرستیم.
و یکی از معجزات این است که شما نمی توانید با همین حروفی که الان با آن تکلم می کنید و شعر می سراید؛ حتی نمی توانید یک آیه یا یک سوره بیاورید؛ یا در حد و اندازه این آیات و سوره های قرآن بیاورید.
میخواهد بفرماید؛ من قرآن را که سعادت دنیا و آخرت شما را تضمین میکند با همین حروف و کلمات بر شما نازل کردم.
اشاره به قرآن با اسم اشاره«ذلک»
وقتی می گوییم «آن کتاب» از باب عظمت و بزرگی این کتاب عزیز است که با اسم اشاره «ذلک» بیان میکند.
▫️ زیبایی خداوند نامحدود است
▫️إن الله جمیلٌ
▫️فعل و افعالش هم زیبا است
▫️ آفرینشش هم زیباست
▫️افعال و صفات او هم زیبا است
▫️ این قرآن کلام خدا است پس باید با عظمت از آن یاد بشود.
«ذلک الکتاب لاریب فیه»
در این کتاب با عظمت شک و تردیدی وجود ندارد…
«ریب» زمانی استفاده می شود که شخصی خبر می آورد و ممکن است درخبرش دروغ بگوید؛ یا تهمت بزند.
اما در این آیه شریفه منظور این است که هیچگونه سوء ظنی در آن وجود ندارد.
بعضی میگویند این سحر و جادو یا داستان پیشینیان اولیه است؛ لذا قرآن میگوید سوء ظن نداشته باش؛ چون جامعه جاهلی آن زمان رسول اسلام را خیلی اذیت و آزار داد و انسان های لجوجی بودند حق را نمی پذیرفتند.
در سوره انعام آیه ۷ می فرماید:
«وَلَوْ نَزَّلْنَا عَلَيْكَ كِتَابًا فِي قِرْطَاسٍ فَلَمَسُوهُ بِأَيْدِيهِمْ لَقَالَ الَّذِينَ كَفَرُوا إِنْ هَٰذَا إِلَّا سِحْرٌ مُبِينٌ»
ترجمه:
و اگر ما نوشته ای روی صحفه ای بر تو نازل کنیم که آنان آن را با دست خود لمس کنند، باز کفر پیشگان می گویند: این جز جادویی آشکار نیست!!
معنای حرف مشرکین این است؛ گفته شده سحر مبین به این معناست است که مثل روز روشن است که این قرآن سحر و جادو است لذا برای رد این مطلب قرآن می فرماید:
«ذلک الکتاب لاریب فیه هدی للمتقین»
در خاتمه
عرض باید کنم باید خدا را سپاسگزار باشیم که در ماه رمضان
▫️روزه داری را
▫️تلاوت قرآن را برای ما قرار داد که یک آیه از قرآن برابر با ختم کل قرآن است؛ این چنین فرصتی را برای بندگانش فراهم کرده که از این همه ثواب و خیر و برکت بهره مند شود؛ و برکت در آن موجود است…
پس جلسات ختم قرآن را؛ تلاوت قرآن را؛ تدبر در قرآن را؛ و آموزه های قرآن را؛ باید گرامی بشماریم..
در مساجد در سراسر استان؛ حسینیهها؛ تکایا و مکانهایی که تلاوت قرآن و تدبر در قرآن هست مانند امامزاده ها در همه اماکن و محافل و حتی منازل؛ جلسات قرآن برگزار میشود حضور پیدا کنیم و فیض ببریم.
«الحمدلله رب للعالمین»
1402/1/6
نظرات
ارسال دیدگاه برای این نوشته بسته می باشد.